شناسایی بیماریهای مهم باغات انار

علائم بیماری می‌تواند از برگ‌هایی با لکه‌هایی با اندازه و رنگ متغیر، ساقه‌هایی با سوختگی و پژمردگی، و میوه با ضایعات سطحی تا عمیق میوه که می‌تواند منجر به پوسیدگی میوه شود، متغیر باشد. علائم بیماری خاص بسته به عامل بیماری زا متفاوت است. علاوه بر این، بیماری مخلوط برگ و میوه توسط چندین پاتوژن قارچی نسبتاً رایج است. شایع ترین بیماری های مرتبط با انار در زیر شرح داده شده است.

بیماری های انار

در مجموعه ای از بررسی های میدانی که از سال 2014 تا 2017 انجام شد، شایع ترین و مهم ترین پاتوژن های ایجاد کننده بیماری در انار را شناسایی کرد (KC and Vallad 2016). چندین بیماری قارچی شناسایی شد.

بیماری آنتراکنوز انار

آنتراکنوز یک بیماری است که توسط گونه‌های Colletotrichum ایجاد می‌شود و چندین محصول میوه را تحت تأثیر قرار می‌دهد (Peres et al. 2008, Polashock et al. 2005, MacKenzie et al. 2007, MacKenzie et al. 2009). بررسی های ما نشان داد که آنتراکنوز یکی از مهم ترین بیماری های انار است. شایع‌ترین علائم عبارتند از: لکه‌ها، برگ‌زدایی، سوختگی شاخساره، شانکر شاخه‌ها و پژمردگی. علائم میوه شامل ضایعات فرورفته است که در آن پاتوژن مقادیر زیادی هاگ تولید میکند که ممکن است با چشم غیر مسلح به صورت توده های لزج و نارنجی رنگ قابل مشاهده باشد.

در انار، این بیماری توسط چندین گونه Colletotrichum ایجاد می شود که در دو کمپلکس گونه های اصلی گروه بندی می شوند، کمپلکس گونه های C. acutatum و مجموعه گونه های C. gloeosporioides (Xavier et al. 2019a). در اواخر ماه اردیبهشت تا خرداد، زمانی که فصل بارانی در بیشتر مناطق شروع می‌شود، علائم آنتراکنوز معمولاً روی کاسه گل میوه سبز به صورت ضایعات نکروزه قهوه‌ای تیره تا سیاه مشاهده می‌شود. پس از باران های تابستانی طولانی مدت، ضایعات روی میوه در حال رسیدن به صورت لکه های پوسیده به شکل نامنظم و به طور تصادفی پراکنده می شوند. این لکه های میوه فرورفته هستند و اغلب از طریق پوست و دمگل ها پیشرفت می کنند که منجر به پوسیدگی میوه می شود. توده های خاکستری تا نارنجی از هاگ ها اغلب روی ضایعات میوه سبز یا رسیده زمانی که شرایط آب و هوایی برای مدت طولانی مرطوب و مرطوب باقی می ماند، قابل مشاهده است.

آنتراکنوز روی برگ ها باعث ایجاد لکه های قهوه ای نامنظم می شود. بروز لکه های برگی با بارش های طولانی مدت افزایش می یابد و منجر به حذف شدید برگ میشود. پاتوژن همچنین شاخه های جوان را آلوده میکند و باعث از بین رفتن نوک ساقه در رشد جدید میشود.

لکه های روی برگ و میوه

Pseudocercospora punicae باعث بیماری بسیار شایع دیگری در انار میشود که با لکه های برگ یا میوه نیز همراه است. در برگها، علائم با ضایعات قهوه ای تیره به شکل نامنظم (0.1-0.3 سانتی متر) شروع میشود. این ضایعات میتوانند بزرگ شوند (0.5-1.2 سانتی متر) و حاشیه قهوه ای تیره مشخص با رنگ خاکستری ایجاد کنند. گاهی اوقات ضایعات به اندازه ای بزرگ هستند که حلقه های متحدالمرکز رنگ خاکستری تیره و روشن متناوب را در مرکز ضایعه مشاهده کنند. هاله این لکه ها مایل به سبز اغلب در اطراف ضایعات تشکیل میشود و با زرد شدن برگ ها در اثر کلروز بسیار مشخص میشود. در نهایت پیری می‌گذارد و منجر به برگ‌زدایی شدید می‌شود که می‌تواند محصول را کاهش دهد. علائم روی میوه ضایعات سیاه نامنظم کوچکی هستند که بعداً می توانند به لکه های بزرگتر تبدیل شوند. ضایعات ایجاد شده توسط P. punicae بر روی میوه ها فقط سطحی هستند، برخلاف Colletotrichum و سایر پاتوژن های قارچی که پوست را تحت تاثیر قرار می دهند. علائم روی برگ ها و میوه ها می تواند در بین انواع مختلف انار متفاوت باشد.

DWIROOPA PUNICAE

Dwiroopa punicae، یک گونه جدید قارچی متعلق به راسته Diaporthales، همچنین با لکه برگی و پوسیدگی میوه در انار همراه است (Xavier et al. 2019b). لکه های برگ مرتبط با این قارچ بیضی شکل و قهوه ای است و از 0.1 تا 1.5 سانتی متر قطر متغیر است و به صورت پراکنده در سطح برگ ظاهر می شود. پیکنیدیهای سیاه فراوان (شبیه نقاط سیاه کوچک) در مرکز ضایعه قابل مشاهده است. علائم ناشی از D. punicae بر روی میوه به صورت ضایعات قهوه ای کوچک روی کاسه گل میوه در مراحل مختلف شروع میشود.

ضایعات به دلیل وجود هاگ فراوان پاتوژن در سطح میوه افزایش یافته و سیاه می شوند. پوسیدگی ناشی از D. punicae روی آریل ها تأثیر می گذارد و اغلب باعث ریزش زودرس میوه می شود. برخلاف ضایعات ایجاد شده توسط Colletotrichum spp.، ضایعات ناشی از D. punicae فرورفته نیستند.

BOTRYOSPHAERIA شانکر و تیرگی ساقه انار

دو پاتوژن از خانواده Botryosphaeriaceae به نام‌های Neofusicoccum parvum و Lasiodiplodia theobromae در انار باعث بیماری‌های شانکر ساقه و بلایت می‌شوند. علائم به صورت ضایعات قهوه ای کوچک روی ساقه های ساکولنت شروع میشود. ساقه های آلوده به طور مصنوعی سه ماه پس از تلقیح علائمی شبیه سوختگی ایجاد میکنند. ضایعات گسترش یافته و به شانکرهای متورم بزرگ با شکاف های عمیق و بدن های میوه ای متعدد یک سال پس از عفونت تبدیل می شوند. ساقه ها به آرامی کمربند بسته میشوند و درخت پس از یک تا دو سال می میرد.

پوسیدگی میوه و مومیایی کردن

پوسیدگی میوه یک مشکل جدی انار است و میتواند منجر به از دست دادن بیش از 80 درصد میوه شود. علاوه بر پوسیدگی میوه ها توسط Colletotrichum spp. و D. punicae، سومین پاتوژن قارچی، Pilidiella granati، اغلب از میوه های فاسد جدا شده است. سطح میوه شروع به قهوه‌ای شدن می‌کند و پوسیدگی به سمت پوسته‌ها و دانه ها پیش می‌رود. میوه شروع به پوسیدگی می کند و پیکنیدیای سیاه فراوان به صورت نقاط سیاه برجسته کوچک روی سطح میوه قابل مشاهده می شود. علائم سوختگی ساقه و لکه برگی نیز ممکن است رخ دهد. لکه های برگ ناشی از P. granati دارای حلقه های متحدالمرکز پیکنیدی روی ضایعه است. در اواخر فصل رشد، میوه های آلوده به P. granati خشک و مومیایی میشوند. نزدیک به 50 درصد از این میوه های مومیایی شده می ریزند، در حالی که بقیه به درخت متصل می مانند. پاتوژن های متعددی اغلب از این میوه های مومیایی شده جدا میشوند، از جمله Colletotrichum spp.، N. parvum، L. theobromae، D. punicae و P. granati. این مشاهدات نیاز به حذف تمام میوه‌های مومیایی شده و پوسیده شده از باغ‌ها در طول و بین فصول سال را تقویت می‌کند تا گسترش بالقوه و انتقال تلقیح را محدود کند. اهمیت بهداشت باغات در مدیریت بیماری در بخش بعدی پوشش داده شده است.

مدیریت بیماریها در باغات انار چگونه باشد؟

مدیریت بیماری برای تولید موفق انار ضروری است. ادغام شیوه های زراعی با کنترل شیمیایی و کاشت گونه های مقاوم برای مدیریت پایدار بیماری و تولید موفقیت آمیز حیاتی خواهد بود. آگاهی کامل از طراحی باغ و انتخاب محل، تراکم کاشت، انتخاب رقم و مشکلات بیماری های گذشته در ایجاد یک باغ جدید مهم است.

مدیریت علف های هرز، آبیاری و مدیریت باروری در حفظ قدرت گیاه مهم هستند. بر اساس یک بررسی کلی، باغ‌های انار که مدیریت مناسب علف‌های هرز و مواد مغذی را داشتند، در مقایسه با باغ‌های مدیریت ‌نشده، فراوانی بیماری نسبتاً کمتری داشتند. علف های هرز برای منابعی مانند آب و مواد مغذی با محصول اصلی رقابت می‌کنند و ممکن است به عنوان میزبان جایگزین برای برخی از پاتوژن های گیاهی عمل کنند. به طور مشابه، جستجوی منظم و شناسایی آفات برای درک بیولوژی آفت و درخت انار در طول سال مهم است. این مهم برای کمک به تشخیص مراحل رشد حساس درخت انار است که به انتخاب و زمان‌بندی شیوه‌های مدیریتی، از جمله کاربرد آفت‌کش‌ها کمک می‌کند.