10 مرحله برای یادگیری هرس درختان میوه باغ

آیا درختان میوه بیش از حد رشد کرده شما به هرس نیاز دارند؟ بسته به نوع درخت، تنها چند مرحله ساده لازم است تا درخت خود را به درستی هرس کنید. در این مقاله، ملیسا استراوس، متخصص باغبانی، مراحل ساده‌ای را که می‌توانید برای هرس کردن درخت میوه در حیاط یا باغ خود انجام دهید، به اشتراک می‌گذارد.

چگونه درختان میوه بیش از حد رشد کرده را در 7 مرحله آسان هرس کنیم؟

رشد و برداشت میوه خود می‌تواند یک فرآیند شگفت انگیز و رضایت بخش باشد. درختان میوه نیاز به مراقبت دارند. در حالی که در صورت ادامه دادن، کار گسترده ای نیست، کار انجام نشده به مرور زمان ایجاد می‌شود. این امر باعث می‌شود که بازگرداندن درخت به شکوه سابق خود بسیار سخت باشد.

چرا باید درختان را هرس کنیم؟

اگر شاخه ها در داخل درخت شلوغ شوند، می‌تواند میزان نور خورشید و گردش هوا را به شاخه های داخلی محدود کند. سایر مشکلات درختان میوه رشد بیش از حد است، زیرا مراقبت از درختی که خیلی بلند است کاری آسانی نیست. همچنین نگه داشتن درختان میوه در ارتفاع قابل کنترل، برداشت میوه را بسیار آسان تر می‌کند.

دلیل دیگری که ممکن است بخواهید درخت میوه خود را دوباره هرس کنید، بهبود کیفیت میوه است. وقتی درختی تعداد شاخه های سال دوم و سوم زیادی داشته باشد، میوه بیشتری نسبت به درخت تولید می‌کند. درخت شما می‌تواند میوه‌اش را قبل از رسیدن رها کند، یا می‌تواند میوه‌ای با کیفیت پایین‌تر تولید کند. من می دانم که به نظر غیرقابل تصور است، اما میوه بیشتر همیشه بهتر نیست. کیفیت و کمیت همیشه دست به دست هم نمی دهند.

بیشتر درختان میوه به نگهداری منظم نیاز دارند تا بهترین برداشت را داشته باشند. هرس برای سلامت درخت و کیفیت برداشت بسیار حیاتی است. اگر اخیراً درختان میوه‌ای که بیش از حد رشد کرده‌اند به ارث برده‌اید یا برای چند سال آنقدر مشغول بوده‌اید که نتوانسته اید آن‌ها را هرس کنید، اشکالی ندارد. در اینجا 7 مرحله برای بازگرداندن درخت میوه به شرایط اوج آورده شده است.

مرحله 1: با ابزار مناسب شروع کنید

قبل از شروع، مطمئن شوید که ابزار مناسب برای هرس را دارید. از آنجایی که درختان میوه می‌توانند بسیار بزرگ شوند، ما حتما برای هرس به اره نیاز داریم البته ممکن است به  اره برقی و یک متخصص کار با اره برقی هم نیاز داشته باشیم. این برای بریدن شاخه های بزرگتر که باید پایین بیایند بسیار مفید خواهد بود.

به احتمال زیاد، برای این کار به یک نردبان نیاز خواهید داشت. همچنین ایده بدی نیست که به قیچی و قیچی دستی مسلح شوید. ممکن است با شاخه های کوچکتری روبرو شوید که باید کوتاه شوند. این کار با قیچی راحت تر از یک ابزار بزرگتر خواهد بود. در نهایت، ممکن است برخی تجهیزات ایمنی را برای این کار در نظر بگیرید. دستکش های باغبانی به محافظت از دستان شما، به ویژه در برابر خارهای روی درخت مرکبات کمک می کند. هنگام کار با کوتاه کردن شاخه های بالای سر، عینک ایمنی همیشه ایده خوبی است. بسته به اندازه درخت و شاخه های جدا شده، یک کلاه سخت می‌تواند مفید باشد.

مرحله 2: برنامه ریزی کنید

فرقی نمی‌کند که درخت آلوی بیش از حد رشد کرده را کوتاه کنید یا درختی استوایی مانند درخت گواوا، شروع با یک برنامه قبل از قطع شاخه های بیش از حد رشد کرده ضروری است.

قبل از شروع برش، از همه جهات به درخت نگاه کنید و تصمیم بگیرید که کدام شاخه ها برای سلامت درخت باید حذف شوند. همچنین تصمیم بگیرید که کدام شاخه ها با شکل و سلامت کلی درخت تداخل دارند. به عبور از شاخه ها و مناطقی که شاخه ها شلوغ هستند توجه داشته باشید.

شکل ایده آل برای اکثر درختان میوه، جامی شکل(open center) یا شلجمی(central leader) است. معمولا درختان دانه دار مانند سیب و به و گلابی به صورت شلجمی و درختان هسته دار مانند آلو، هلو، بادام، زردآلو یا گیلاس به صورت جامی شکل هرس می‌شوند. شاخه ها باید از تنه خارج شوند بدون اینکه از وسط درخت عبور کنند. همچنین باید به دسترسی به میوه توجه شود. در نظر بگیرید که چه مقدار محصول می‌خواهید در زمان برداشت انجام دهید، و اجازه دهید که در بزرگ نگه داشتن درخت خود نقش داشته باشد.

در نهایت، و این مهمترین مرحله برنامه ریزی است: آیا درخت شما روی چوب جدید میوه می‌دهد یا چوب قدیمی؟ بسیاری از گونه های درختان میوه فقط روی چوب سال قبل میوه می دهند. به عنوان مثال، آلو، زردآلو و گیلاس فقط میوه هایی را روی چوب تولید می‌کنند که از رشد سال قبل است. هر چیز جدیدی که آنها میوه نمی‌دهند، یعنی شما نباید شاخه های قدیمی آنها را کوتاه کنید!

برای هرس درختان با فرم جامی هم در زمان تربیت نهال سه یا چهار شاخه یا بازوی اصلی با زاویه مساوی در نظر گرفتیم و هر سال همه شاخه های داخلی و اضافی و نرک ها و پاجوش ها را مشابه روش شلجمی حذف میکنیم.

سیب ها روی چوب ۲ ساله یا بیشتر میوه میدهد و گلابی هم شبیه سیب است. برخی از درختان هستند که در شاخه های حاصل از رشد اخیر میوه می‌دهند، مانند هلو و شلیل، اما حتی در آن زمان، بسیاری از آنها میوه های خوشمزه تری را روی چوب های قدیمی تولید می‌کنند.

قبل از شروع هرس کردن درخت، باید بر اساس شکل درخت و شرایط آن برنامه‌ای تهیه کنید تا مطمئن شوید چوب قدیمی کافی برای رشد میوه خوب باقی می‌گذارید!

فراموش نکنید بهترین زمان هرس باردهی یا تربیت در زمان خواب درختان است از اواخر پاییز در مناطق بدون سرمای شدید و اواخر زمستان بعد از رفع سرماهای شدید در مناطق خیلی سرد. 

مرحله 3: چوب مرده و بیمار را هرس کنید

اولین برش ها باید در تلاش برای حذف شاخه های مرده و آسیب دیده از درخت انجام شود. کوتاه کردن شاخه‌های آسیب‌دیده به گیاه کمک می‌کند تا انرژی را از ترمیم دور کرده و به تولید میوه هدایت کند.

هرچه مدت طولانی تر درخت بدون مراقبت باشد، هرس بیشتری خواهد داشت. اما شما نمی‌خواهید به درخت استرس یا شوک وارد کنید. مهمتر از آن، شما نمی‌خواهید رشد زیادی در سال اول جدید داشته باشید که تمام مواد مغذی را که درخت باید برای تولید میوه استفاده کند، جذب کند. در مواردی که بعد از چند سال هرس نکردن اقدام به هرس سنگین کنید درختان دچار شوک شده و در بهار شروع به رشد شدید کرده و به همین دلیل انرژی لازم برای تولید میوه نخواهند داشت. اگر نیاز به هرس سنگین دارید شاید لازم باشد یک سال قید میوه را بزنید ولی اگر تولید میوه برای شما مهم است عملیات کلی هرس باید چند سال طول بکشد و به تدریج به نتیجه دلخواه برسید، یعنی باید هرس ملایم تر و سبک تری را در طی سه سال اجرا کنید.

 با داشتن این دانش، درک کنید که بازگرداندن این درخت به شرایط اوج می‌تواند چیزی بیش از هرس یکباره باشد. ممکن است یک سال دیگر طول بکشد تا درخت به حالت سالم‌تری برسد.

مرحله 4: پاجوش ها و جوانه های آبی، نرک(water sprout) را حذف کنید

هر گونه شاخه مکنده یا پاجوش(شاخه هایی که از پایه درخت رشد می‌کنند) و جوانه های آبی (شاخه های نازکی که مستقیماً به سمت بالا رشد می‌کنند) را شناسایی کنید. این شاخه ها به هیچ وجه به درد درخت نمی‌خورد. در واقع، آنها مواد مغذی و انرژی را جذب می‌کنند و باعث شلوغ شدن داخل تاج درخت شده و تهویه را کمتر میکنند به همین دلیل بهتر است حذف شوند.

بعید است که همه این شاخه های کوچک میوه بدهند. آنها واقعاً فقط مانع می‌شوند و هرس را پیچیده تر می‌کنند. با حذف این موارد، دید شما نسبت به درخت واضح تر می‌شود. این کار باعث می‌شود که عادات رشد درخت را راحت‌تر ببینید و ایده بهتری در مورد نحوه متعادل کردن شاخه‌های اصلی پیدا کنید.

این شاخه ها را تا جایی که ممکن است از هم جدا کنید. از باقی گذاشتن تکه‌هایی از شاخه روی شاخه اصلی خودداری کنید، زیرا اینها پاجوش ها و نرک ها خود را رشد می‌دهند و شما مجبور خواهید بود دوباره با همان موضوع مقابله کنید.

قطع کردن این شاخه ها تضمین نمی‌کند که رشد جدیدی در این مکان ها وجود نخواهد داشت. با این حال، قطع کردن آنها تا جایی که ممکن است از نظر زیبایی شناختی دلپذیرتر خواهد بود و آنها به خوبی بهبود می یابند.

مرحله 5: شاخه های رو به پایین و متقاطع را بردارید

شاخه هایی که در حال رشد هستند را شناسایی کنید. اینها در سایه خواهند بود و بعید است که میوه ای تولید کنند. آنها باید به همان روشی که پاجوش ها و نرک ها حذف شدند، حذف شوند.

به داخل درخت نگاه کنید و مکان هایی را که در آن شاخه ها به سمت مرکز درخت رشد می‌کنند یا از روی شاخه های دیگر عبور می‌کنند، شناسایی کنید. این شاخه ها به یکدیگر ساییده می‌شوند و باعث ریزش زودرس و آسیب به میوه می‌شوند. آنها همچنین از نور خورشید و جریان هوا در مرکز درخت جلوگیری می‌کنند.

هنگامی که یک درخت میوه در مرکز بیش از حد شلوغ باشد، میوه های آن شاخه ها به اندازه کافی نور خورشید دریافت نمی‌کنند. محدود کردن نور خورشید و هوا در داخل درخت نیز می‌تواند آن را مستعد ابتلا به بیماری ها، به ویژه بیماری های قارچی کند.

در نهایت، شاخه هایی که کمتر از 4 اینچ(10 سانتی متر) از زمین هستند را جدا کنید. این شاخه ها معمولاً نازک تر و انعطاف پذیرتر هستند. مشکلی که در مورد این شاخه ها وجود دارد این است که در صورت سنگین شدن میوه، آنها می ریزند و ممکن است میوه ها روی زمین قرار بگیرند.

مرحله 6: شناسایی بازوی رهبر یا لیدر در سیستم شلجمی(central leader)

رهبر یا لیدر شاخه اصلی است که به عنوان تنه درخت نیز شناخته می‌شود. این شاخه ای است که تمام شاخه های فرعی از آن رشد می‌کنند. نحوه رفتار شما با این شاخه با توجه به شکلی که برای درخت خود می‌خواهید و اینکه آیا بیش از حد بلند شده است مشخص می‌شود. معمولاً داشتن طبقات متعادل به درخت میوه مطلوب است. به این معنی که رهبر شاخه های ثانویه تولید می‌کند و از شاخه های ثانویه ردیف سوم رشد می‌کند. این مطلوب است زیرا ساختاری قوی و متعادل ایجاد می‌کند. این به ماهیت زیبایی شناختی درخت و همچنین یکپارچگی ساختاری آن می‌افزاید. بریدن لیدر رشد شاخه های ردیف سوم را تحریک می‌کند. لیدر را حدود 24 اینچ(60 سانت) بالای شاخه های ردیف دوم کوتاه کنید. این امر باعث می شود درخت از ادامه رشد سریع به سمت بالا جلوگیری کند و باعث می شود درخت بیشتر به سمت بیرون منشعب شود و برداشت را آسان تر کند. اگر دوست دارید درخت بلندتر شود، از بریدن این شاخه خودداری کنید.

مرحله 7: شاخه های پشتیبانی را انتخاب کنید

تصمیم بگیرید که کدام شاخه ها می‌خواهید شاخه های پشتیبان ردیف دوم شما باشند. از آنجایی که یک شاخه از میوه بالغ می‌تواند بسیار سنگین شود، مهم است که شاخه های اصلی حمایت کننده درخت قوی ترین شاخه ها باشند.

تعداد زیاد شاخه های ردیف دوم منجر به ایجاد وضعیت بهم ریخته در داخل درخت می‌شود. قوی ترین شاخه هایی که از رهبر بیرون می آیند را شناسایی کنید. اینها بهترین سطح دوم را خواهند ساخت. هر شاخه‌ای را که کوتاه‌تر و نازک‌تر از اینها هستند، هرس کنید تا ظاهری متعادل داشته باشید.

هنگام هرس شاخه های ثانویه تعادل را در نظر بگیرید. ممکن است تصمیم بگیرید شاخه ای را نگه دارید که هنوز آنقدر قوی نیست، فقط به این دلیل که در دراز مدت شکل زیباتر و متعادل تری ایجاد می کند. برعکس، ممکن است لازم باشد شاخه بزرگتری را در صورتی که با وزن کردن یک طرف، تعادل درخت را به هم بزند، کوتاه کنید.

آخرین برش شما تمیز کردن شاخه های ردیف دوم و سوم خواهد بود. اگر مجموعه‌ای قوی از شاخه‌های ردیف سوم از طبقه دوم شما می‌آیند، همین روند را تکرار کنید و لایه سوم را نازک کنید و قوی‌ترین شاخه‌ها را ترک کنید و تعادل ایجاد کنید. بعد از اینکه سه طبقه به خوبی متعادل کردید، شاخه های کوچکی که از ردیف دوم و سوم رشد می‌کنند را جدا کنید. هر چیزی نازکتر از مداد باید حذف شود، زیرا این شاخه ها ممکن است میوه دهند اما بعید است که میوه را در زمان بلوغ نگه دارند.

بررسی نهایی هرس انجام شده

هنگام هرس درختان میوه بیش از حد رشد کرده، دو نکته را به خاطر بسپارید: اول، باید بدانید که آیا درخت شما برای تولید میوه به چوب قدیمی نیاز دارد یا خیر، و دوم اینکه در هر سال نباید بیش از 25 درصد از شاخه ها برداشته شوند. این ممکن است به این معنی باشد که سال آینده برای اتمام کار به درخت بازگردید، اما در دراز مدت منجر به درخت قوی‌تر می‌شود.

مرحله 1: تمیز کردن

با هرس کردن هر چوبی که مرده، آسیب دیده یا مریض است شروع کنید.

آیا جوانه ها از پایه تنه رشد میکنند حذف شوند؟

 اگر چنین است، آنها را حذف کنید - از نظر فنی به آنها "مکنده" یا (down sucker) می گویند و به جای گونه های میوه ای که در بالا پیوند زده شده اند، از پایه سرچشمه می گیرند.

شاخه های مستقیم مشکوک که از برخی از شاخه های اصلی رشد می‌کنند چطور؟ این شاخه های راست و کاملا عمودی یا "جوانه های آبی" نرک یا  water sprout نیز باید حذف شوند. با تمام این برش‌های پاکسازی، مهم است که شاخه‌ها را به سمت اندام بزرگ‌تری که از آن رشد کرده‌اند هرس کنید - از ترک‌های خرد کوچک خودداری کنید.

مرحله 2: Thining out(خلوت کردن)

هدف از نازک شدن اجازه دادن نور و هوا به داخل سایبان است که باعث افزایش تولید میوه و کاهش مشکلات مربوط به آفات و بیماری ها می‌شود. ابتدا هر شاخه‌ای را که به سمت پایین، به سمت مرکز درخت رشد می‌کند یا با شاخه‌ای دیگر متقابل است، بردارید. وقتی اینها از سر راه افتادند، عقب بایستید و نگاهی بیندازید. هدف این است که شاخه هایی با فاصله یکنواخت از مرکز به شکلی دلپذیر و فراکتال مانند بیرون بیایند.

آیا مکان هایی را می بینید که چندین شاخه با یکدیگر رقابت می کنند باید حذف شوند؟

شما ممکن است دو یا چند شاخه را پیدا کنید که از یک نقطه در یک زاویه باریک رشد می کنند، برای مثال، یا از نقاط مختلف اما به صورت موازی، یکی روی دیگری شناور است. اگر چنین است، همه شاخه ها را به جز یک شاخه را حذف کنید، و شاخه ای را با سالم ترین ظاهر و بهترین زاویه را حفظ کنید (تقریباً زاویه ساعت 2 یا 10 از مرکز درخت). زوایای بازتر زمانی که مملو از میوه باشد می‌تواند شکسته شود و زوایای باریک‌تر منجر به رشد بوته‌ای و میوه‌ای که برای چیدن خیلی بلند است، می‌شود. در مرحله بعد، به هرس کردن درخت ادامه دهید تا جایی که در اطراف هر شاخه فضای هوایی مناسبی بین 6 تا 12 اینچ وجود داشته باشد. هر چه شاخه ها کوچکتر باشند، می توانند به یکدیگر نزدیکتر باشند. مانند برش‌های تمیزکننده، تمام برش‌های نازک‌کننده باید همسطح به شاخه انجام شوند.

مرحله 3: به عقب برگردید

آخرین مرحله ساده ترین است - شما اساساً درخت را کوتاه می‌کنید.

ایده این است که بیرونی‌ترین رشد درخت را هرس کنیم تا شاخه‌ها با رشد کوتاه‌تر و ضخیم‌تر شوند، نه بلندتر. این باعث می‌شود که آنها زیر وزن میوه نچسبند، اما پومولوژیست‌ها (دانشمندان میوه‌شناسی) به شما خواهند گفت که باعث می‌شود هورمون‌های رشد در شاخه های جانبی بیشتر شده و باعث میشود درختان کوچک‌تر و پربارتر را ایجاد کنند.

برای هرس حرفه ای چه نکاتی را رعایت کنیم؟

قیچی تیز برش های تمیز و آسان را انجام می دهد - اگر نمی‌دانید چگونه خودتان را تیز کنید، بسیاری از فروشگاه های سخت افزار محله اغلب این خدمات را با هزینه اندک ارائه می دهند. به عنوان اقدامی برای پیشگیری از بیماری، تیغه های قیچی خود را به مدت 30 ثانیه در محلول ایزوپروپیل الکل قرار دهید تا قبل از هرس کردن درخت دیگری، آنها را ضدعفونی کنید. چوب های هرس شده را از اطراف درخت جمع کنید و دور بیندازید - به خصوص اگر حاوی عوامل بیماری باشد.