احیاء قنات ها؛ راهکاری برای تامین بهینه آب

پژوهشگر حوزه آب قنات‌های کور شده در زیر سطح شهر‌ها را دارایی‌های فراموش شده کشور توصیف کرد و گفت: با احیاء این قنات‌ها می‌توانیم ناترازی آب را رفع کنیم.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، علیرضا مسگری، کارشناس و پزوهشکر حوزه آب با بیان اینکه برداشت سالانه ۵۹ میلیارد مترمکعب آب از منابع زیرزمینی به شدت بر سفره‌های آب آسیب می‌زند، جایگزینی منابع و راه‌های تامین آب را ضروری خواند و گفت: با احیاء قنات‌های فراموش شده می‌توان بخش بزرگی از نیاز شهر‌ها و روستا‌ها به آب را بدون برداشت مستقیم از سفره‌های زیرزمینی رفع کرد.

مسگری با اشاره به یکی از ویژگی‌های ذاتی قنات‌ها در ذخیره سازی و تامین آب مورد نیاز بهره برداران اظهار داشت: برداشت آب در قنات بسته به تراز سفره زیرزمینی آب متغییر است و با کاهش یا افزایش آب‌های جذب شده زیر سطحی، میزان جاری شدن و برداشت آب در قنات نیز تغییر می‌کند که این امر به خودی خود مانع اضافه برداشت از منابع زیرزمینی می‌شود.

وی قنات‌ها را هوشمندانه‌ترین و کارا‌ترین روش ایرانیان در تامین آب خواند و گفت: در گذشته قنات‌ها نقش اساسی در تامین آب داشتند، اما به مرور و با رواج یافتن چاه ها، به ویژه چاه‌های عمیق بعد از اصلاحات اراضی قنوات به فراموسی سپرده شد و بسیاری از آنها با صرف هزینه، کور شدند.

این کارشناس حوزه آب با بیان اینکه نه تنها در مناطق کویری، بلکه حتی در شهر کوهپایه‌ای مانند همدان نیز قنات‌ها نقش اساسی در تامین آب داشتند، کور کردن قنات‌ها را عامل بروز آسیب‌های متعددی دانست و افزود: بسیاری از فرو نشست‌هایی که اکنون در سطح شهر همدان می‌بینیم، نتیجه کور کردن قنات‌ها و به فراموشی سپردن آنها بوده و هر بار می‌بینیم که محل فرو نشست و بوجود آمدن گودال در سطح شهر، محل یک قنات فراموش شده است.

مسگری با اشاره به مشکلات کمبود آب در سال‌های اخیر در همدان تصریح کرد: با احیاء قنات‌های فراموش شده علاوه بر تامین بخش بزرگی از آب مورد نیاز مردم، سفره‌های زیرزمینی نیز در امان می‌مانند و شاهد وقوع آسیب‌های ناشی از رها شدن قنات‌ها نخواهیم بود.

وی گفت: برای این منظور لازم است که مطالعات دقیق و کارشناسی انجام شود و عزمی جدی برای بازگرداندن قنات‌ها به چرخه تولید ایجاد شود.