کشاورزی دانش بنیان؛ پیش نیاز افزایش بهره وری

مدیرکل دفتر ترویج دانش و فناوری کشاورزی سازمان تات (تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی)، استقرار کشاورزی دانش بنیان را زمینه ساز افزایش بهره وری و تامین امنیت غذایی پایدار دانست.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، عبدالله موموندی، مدیرکل دفتر ترویج دانش و فناوری کشاورزی با بیان اینکه در نظام نوآوری کشاورزی باید همه بخش‌های زنجیره تولید هماهنگ و مرتبط باشند، گفت: استقرار کشاورزی دانش بنیان مستلزم همکاری همه جانبه‌ای است که در صورت فقدان آن، عملکرد کلی تولید غذا با مشکل مواجه خواهد بود.

موموندی با تاکید بر اهمیت کشاورزی دانش بنیان در تامین امنیت غذایی اظهار داشت: تولید دانش و در ادامه مستند سازی، ذخیره، توسعه، انتقال، نشر و بسترسازی برای پذیرش این دستاورد‌های علمی توسط بهره برداران مراحل مختلفی است که برای استقرار کشاورزی دانش بنیان لازم است به شکل مناسبی صورت بگیرند.

وی انتقال و اجرای یافته‌های نوین علمی و قابل ترویج به مزارع را از مهمترین رویکرد‌های این سازمان عنوان کرد و گفت: در حدود ده سال اخیر بیش از ده هزار یافته نوین علمی قابل ترویج در بخش کشاوری ثبت شده که سال گذشته حدود ۹۵۰ مورد از آنها برای اجرا در اختیار استان‌ها گذاشته شد.

مدیرکل دفتر ترویج دانش و فناوری کشاورزی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج وزارت جهاد کشاورزی افزود: در سال گذشته حدود ۵۲ درصد از روش‌های نوین ارائه شده به بهره برداران مورد پذیرش قرار گرفت و کشاورزان متقاعد شدند که این روش‌ها موثر و مفید هستند، اما اینکه بصورت عملی اقدام به اجرای این روش‌ها کنند، موضوعی است که در مرحله دیگری قرار دارد.

موموندی با بیان اینکه در مواردی مانند رصد بازار و عرصه میدانی مشخص می‌شود که چقدر از روش‌های نوین اجرا شده و چه آثاری داشه است، افزود: بطور مثال با رصد بازار بذر و مقایسه شرایط با اوضاع سال‌های قبل مشخص می‌شود که روش‌های نوین و فناوری‌ها تا چه حدی در تغییر عملکرد‌ها موثر بوده است.

وی کاهش آفات و امراض گندم را یکی از نمونه‌های موفق تعامل بخش پژوهش با بهره برداران عنوان کرد و گفت: سال گذشته با ۲۸۰ شرکت دانش بنیان همکاری داشتیم و امسال در نظر داریم که با تعداد بیشتری از این شرکت‌ها همکاری کنیم تا ضریب نفوذ دانش به مزارع افزایش یابد. 
مدیرکل دفتر ترویج دانش و فناوری کشاورزی سازمان تات گفت: وقتی حجم تولید گندم افزایش می‌یابد به این معنی است که میانگین تولید در واحد سطح افزایش یافته و این امر نشانه تغییر رویکرد نسبی در عرصه تولید است.

موموندی کشاورزان نمونه را راهبران اجتماعی و الگو‌های موفق بکارگیری روش‌های نوین خواند و گفت: عملکرد و رفتار کشاورزان موفق همواره سرمشق سایرین قرار می‌گیرد و از همین رو شناسایی و معرفی این کشاورزان اهمیت ویژه‌ای دارد.
وی با اشاره به برگزاری سی و هشتمین دوره معرفی کشاورزان نمونه در سال ۱۴۰۳ گفت: از سال گذشته کشاورزان نوع آور و بهره ور که توانسته بودند سطح بهره وری را افزایش دهند نیز معرفی شدند و امسال رویکرد ترویج کشاورزی مسئولانه مد نظر قرار دارد.
مدیرکل دفتر ترویج دانش و فناوری کشاورزی سازمان تات با بیان اینکه در کشاورزی مسئولانه، بهره بردار باید حفاظت از منابع پایه را در نظر بگیرد، اظهار داشت: اینکه کشاورز بداند در چه زمانی چه نوع محصول و بذری بکارد و چه زمانی اموری مانند آبیاری یا کوددهی را انجام دهد در بهره وری اثر مستقیم دارد و متاسفانه شواهد نشان می‌دهد که بهره وری در کشور ما پایین است.
وی افزود: پایین بودن بهره وری نشان می دهد که مجموعه سیستم کشاورزی و تولید غذای جامعه خوب کار نمی‌کند و در بخش‌هایی اشکال وجود دارد.
موموند تصریح کرد: برای رفع این اشکالات لازم است که به موضوع امنیت غذایی به شکل سیستمی نگاه شود و همه بخش‌ها با شبکه سازی، با یکدیگر مرتبط و هماهنگ باشند.